Gübre biterken

Rusya-Ukrayna savaşı devam ederken, dünyada şimdi de gübre krizi patladı. Avrupa ülkeleri önemli gübre ihracatçılarının arasında yer alıyor. Bu nedenle gübre üretimin olmazsa olması doğalgazın kesilmesi, gübre üreticilerini yeni bir karar almaya zorladı. Ve gübre fabrikalarının kapatılması kararı alındı. Böylece dünya yeni üretim dönemini kara kara düşünmeye başladı. TAHIL SEVKİYATINDA AB PARMAĞI… Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Avrupa, Rusya'ya yaptırımlar uyguladı. Rusya ise doğalgaz kartını oynadı ve haklı olarak Avrupa'ya sevk edilen doğalgazı kesti. Rusya’nın “ambargoları kaldırın gübre göndereyim” teklifini Amerikan uşağı AB ülkeleri gündemlerine bile almadılar. AB, ABD ve Zelenski tahıl krizinde çok büyük yanlışlar yapmışlardı zaten.  Ukrayna limanlarından Rusya’nın izniyle ayrılan tahıl gemilerinin rotalarının yoksul ülkeler değil AB ülkeleri olduğunu dünya bizzat Putin’den öğrendi. Soruyorum emperyalistlerin kahramanı Zelenski bunu bilmiyor muydu? ZELENSKİ İNAT ETTİ… Ukrayna lideri Neonazi destekçisi Zelenski ABD’nin etkisiyle tüm dünyayla oynuyor. Aslında Ukrayna’yı el altından ABD yönetiyor. Ama sonuçta Zelenski’nin NATO’ya katılma inadı dünyada bir üretim krizine yol açıyor ve daha da açacak gibi görünüyor. Gübreden kaynaklı gıda arzının azalmasının zararını dünyanın yoksul insanları çekecek ve bu inat dünyaya daha fazla yoksulluk ve açlık olarak dönecek. GÜBRE KRİZİ DÜNYAYI NASIL ETKİLEYECEK? Gübre krizi bu kış büyük bir gıda krizine neden olacakmış gibi görünüyor. Olumsuzluklar devam ederse gübre fiyatları ikiye katlanacak. Bu durumda zengin ülkeler dışındaki gelişmekte olan ve yoksul ülkelerin çiftçileri için gübre kullanımı hayal olacak. Gübre yoksa üretim de kriz var demektir ve bu durum gıda arzında noksanlıkları beraberinde getirecek. Yoksul ülkeler üretim azalacağı için gıda talebinde bulunacakları ancak arz azalacağı için gıda fiyatları tavan yapacak ve bu durumda yoksul insanlar yeterince beslenemeyecekler. Dünyadaki aç ve yeterince gıdaya ulaşamayan insan sayısı kışın belki de ikiye katlanacak. TÜRKİYE AÇLIĞIN ÖNÜNE GEÇEBİLİR… Asında her kriz bizi bir fırsatla çevrilebilir. Tarım ülkesi olan Türkiye, doğru politikalarla gübre üretimi yaparak ve bunu satarak dünyadaki olası bir açlığın ve sefaletin önüne geçebilir. Gübrenin hammaddesi Türkiye’de var. Gübrenin üç ana hammaddesinden ikisi olan fosfat ve potas Türkiye’de mevcut. Üçüncü girdi olan doğalgaz ise ithalat yoluyla zaten karşılanıyor. . Türkiye’de kullanılan gübrelerin önemli bir kısmı azotlu gübrelerden meydana geliyor. Bunu fosfatlı ve potasyumlu gübreler takip ediyor. Bu üç gübrenin hammaddesi genellikle dışardan temin ediliyor. Türkiye kullanmış olduğu yaklaşık 7 milyon ton gübrenin yarısını ithal ediyor. Yarısını da kendi kaynaklarından elde ediyor. Halbuki üniversitelerin ziraat fakülteleri ile yapılacak işbirlikleri ile gübre hammaddesi üretimi pekala arttırılabilir. Bu da dünyayı daha fazla açlık ve yoksulluktan kurtarabilir. . Nokta…   Prof. Dr. Harun Raşit Uysal Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi E mail: [email protected]