EYT Yasası gelirken dikkat edilmesi gerekenler

8/09/1999 tarihinde çıkan 4447 Sayılı yasa ile emeklilik için gerekli olan iki şartın üç şarta dönüşmesi ile Sigortalıların emekliliğine bir haksızlık yapılmış oldu. 4447 Sayılı Kanuna kadar ; SSK statüsünde emekli olmak için; 1)Kadın için 20 yıllık sigortalılık ,Erkek için 25 yıl sigortalılık şartı 2) Primleri ödenmiş   5000  günlük sigortalılık şartı yeterliydi. Yine 3600 gün ile Kısmı emeklilikte ise kadın 50 Erkek 55 yaşında 3600 gün ödenmiş primi olması yeterliydi. Bağ-Kur statüsünde emekli olmak için ; 1)Kadın için 20 yıllık sigortalılık ,Erkek için 25 yıl sigortalılık şartı 2) Primleri ödenmiş  kadın için 7200 gün erkek için 9000  günlük sigortalılık  şartı yeterliydi. Emekli Sandığı için ; 1)Kadın için 20 yıllık sigortalılık ,Erkek için 25 yıl sigortalılık şartı 2) Primleri ödenmiş  kadın için 7200 gün erkek için 9000  günlük sigortalılık şartı yeterliydi. Emeklilikte 2829 Sayılı Hizmet Birleştirmesi Kanunu gereği olarak 8/09/1999 öncesi sigortası olanlar için prim ödenen son  yedi yılın üç buçuk yılı hangi statüden prim yattıysa o statüden emeklilik şartları dikkate alınarak aylık bağlanır. Dolayısıyla  İlk prim ödenen sigortalılığınız SSK olsa dahi son üç buçuk yıl Bağ-Kur ise Bağ-Kur şartlarına bakılarak aylık bağlanacaktır. Emekli Sandığı ise bu durumda Emekli Sandığı Şartlarına bakılarak aylık bağlanacaktır. Emekli Sandığı yaş hesabı farklı olduğu için son üç buçuk yılı Emekli Sandığı olan ve 1/06/2002 öncesi en az üç tam yıl ödenmiş primi olan Emekli Sandığı Mensupları ancak EYT kapsamındadır. Yani 8/09/1999 öncesi sigorta girişiniz olsa dahi ilk Emekli Sandığı çalışmanız 1/06/2002 sonrası ise ve hizmet birleştirme, borçlanmalar ile 8/09/1999 öncesine geliyorsanız en az 1080 gün ödenmiş priminiz olmalıdır. Bu şartı sağlamanız halinde Emekli Sandığı statüsünde EYT kapsamında aylık alacaksınız. Değilse EYT kapsamında emeklilik şartlarından yararlanırsınız diyemeyiz. Eyt kapsamında olup ta eksik prim günü olanlar yumurta kapıya dayanmadan borçlanmalar, emeklilik planı ,hizmet birleştirmesi gibi emeklilik için gereken şartları düzenlemelidir. Yine Türkiye ‘de 8/09/1999 öncesi ödenmiş sigorta primi olan tüm yurt dışında yaşayan ve emekli olmamış vatandaşlarımız da emeklilik planları için gecikmeden girişimde bulunmalıdır. Temmuz 2019 tarihinden itibaren yurt dışı borçlanma Bağ-Kur ‘a sayılsa da eğer Türkiye ‘de ödenmiş en az 2400 gününüz varsa bu durumda yurt dışı borçlanma Bağkur ‘a sayılsa dahi EYT çıktığında kadınlar SSK dan 50 ,Erkekler 55 yaşında emekli olabilirler. Mutlaka yurt dışında yaşayanlar emeklilik şartlarını EYT çıkmadan şekillendirmelidir. Bağ-Kur kapsamında emekli olacak vatandaşlarımızın eksik günlerini geçmişte silinen prim günlerini ihya (canlandırma) ederek tamamlama planları varsa bu konuda da gerekli hesaplamaları yaptırmalıdır. Örneğin 2018 ile 2020 arasında günleri silinmiş bir Bağ-Kur süresini ihya etmek istediğinizde günlük en az 75 Lira prim ödemeniz gerekir. İhtiyacınız olan prim gün sayısı arttıkça ödenecek rakamda artacaktır. EYT  yasası Çalışma Bakanımız Vedat Bilgin ‘in yaptığı açıklamaya göre en geç Ocak 2023 tarihinde çözülecek .Bu açıklamadan yola çıkarak şuna ifade etmem gerekir ki bu yasanın yürürlük tarihi en erken Nisan 2023 olacaktır .Fakat prim günü eksik vatandaşlarımız günlük ödeme rakamları Ocak 2023 tarihi itibariyle artmadan EYT yasası yürürlüğe girmiş gibi imkanları uygunsa borçlanmalarını yapmalıdır. EYT için Bakanlık birkaç formül üzerinde çalışma yaptığını açıkladı. Bu formüllerden ilk üç tanesine göz atacak olursak; 1)Kadın için 7200 günü erkek için 9000 günü olanlar emekli olsun. Bu formül ölü doğmuş bir formül olur. Temmuz 1992 tarihinde girişi olan bir kadın 5600 gün ile 49 yaşında emekli olacaksa neden 7200 güne tamamlasın .Aynı şekilde erkek sigortalı da 9000 gün şartı ile neden emekliliğini ileri bir tarihe ötelesin. Uygulamada işlemeyecek ve EYT hakkı verilmemiş olacaktır. Kabul edilemez. 2)Prim günü dolan kadın 50 yaşında erkek 55 yaşında emekli olsun. Bu formül de yeni bir yaş şartıdır ki bu da EYT ‘nin sorununu çözmez. 3)Yaş şartı tamamlanıncaya kadar eksik emekli aylığı ödemek ki en mantıklısı bu gibi gözüküyor. Fakat bu da bunca yılın mağduriyeti ve düşük emekli aylıklarının kuşa dönmesi  olacak ki nereden tutsanız elinizde kalıyor. Bu formülde emekli aylığının %2 ile %7 arasında yıllık az ödenmesi planlanıyor. Diyelim EYT kapsamındasınız emeklilik yaşınıza 5 yıl var. Bu durumda bugün alacağınız aylıktan her yıl için %3 beş yıl için %15 eksik aylık bağlanak .İlk yıl %15 eksik alacak ikinci yıl %12 eksik alacaksınız. Ve beş yıl sonra almanız gereken aylığa kavuşacaksınız. Bu arada emeklilere gelen zamlar nasıl aylığa eklenecek bu kesintiler nasıl yapılacak bilen yok. İnşallah Kurul bunun hesabını yapar. Sosyal Güvenlik Müşaviri olarak hizmet dökümü ile gelene 12 yıldır alacağı emekli aylığını hesaplayıp söylüyoruz. Daha SGK ne kadar aylık alacağınızı söyleyemiyor. E - devletten yapılan hesaplamalar tüm hizmetiniz SSK ise doğru farklı hizmetler varsa hatalı oluyor. Sonuç olarak yılların mağduriyeti için ilk defa Çalışma Bakanlığı çalışıyoruz dedi. İnşallah bu defa EYT kapsamında ki kardeşlerimizin yüzü güler. Internet sayfamızdan takipte kalın. Sağlıcakla Kalın, DİLEK ETE www.dilekete.com