Sayıştay raporlarıyla ortaya çıktı: DSİ İzmirlilerden vermediği suyun parasını faiziyle almış

Sayıştay müfettişlerinin raporları İzmirlilerin ödediği faturalarla oluşan İzmir Büyükşehir Belediyesine bağlı İZSU bütçesinden 92 milyon liranın Devlet Su İşleri’ne (DSİ) vermediği su karşılığında gittiğini ortaya çıkardı. Raporda, “DSİ tarafından İZSU Genel Müdürlüğüne ödeme için tahakkuk ettirilen toplam tutar 100.706.168 TL anapara ve 16.245.078,02 TL faizden oluşmaktadır. Alınması gereken su miktarı ve alınan su miktarı kıyaslanıp çıkan sonuç, tahakkuk eden ödeme tutarına oranlandığında, eğer alınan suyla orantılı bir ödeme yapılacak olsaydı, İZSU Genel Müdürlüğü tarafından yapılması gereken ödeme tutarının 25.328.537,1 TL olması gerekirdi” ifadeleri yer aldı. İZMİRLİLER BU NEDENLE FAZLA SU FATURASI ÖDÜYOR Raporda şu çarpıcı ifadeler de yer aldı: “Bunun sonucu olarak; gelirlerinin yaklaşık %80’ini su satışından elde eden bir kuruma, satacağı suyu vermeden, başka bir ifadeyle, taahhütlerini tam olarak yerine getirmeden, maliyet yüklemek, ana iştigal alanının (su satışı) birim maliyetini yükseltmek anlamına geleceğinden, kent sakini her abonenin ek maliyete katlanmasına sebep olmaktadır.” HİÇ VERİLMEYEN SUYUN FAİZİ BİLE ALINMIŞ İZSU ile DSİ arasında İzmir’e içme, kullanma ve endüstri suyu sağlanması amacıyla Gördes Barajı ile ilgili 16.11.2006 tarihinde, yapım bedelinin yarısı, su verilmeye başlandıktan sonra İZSU tarafından karşılanmak üzere bir protokol imzalandığının hatırladığı Sayıştay raporunda şu bilgiler verildi: “Protokol gereği İZSU'nun, kendisine düşen payı barajdan su verilmeye başlandıktan sonra ödemeye başlaması gerekirken, su verilmeye başlanmadan; tam olarak su verilemeyen (suyun hiç verilemediği ya da tahminlerden çok daha düşük oranlarda verildiği) dönemler için DSİ tarafından gecikme faizi ile birlikte bedel talep edilmiş, bu da İZSU açısından satamadığı suyun maliyetine katlanmak durumunu doğurmuş, bütçesinde karşılıksız bir yük oluşturmuştur. VERİLMESİ GEREKEN SUYUN SADECE YÜZDE 23,3’Ü GELDİ Müfettiş raporlarında 2006 yılında protokolü yapılan Gördes Barajı'ndan, DSİ tarafından İZSU’ya ilk suyun 2011 yılında verilebildiği hatırlattırılarak, “Verilen su miktarı yıllık beklenen 59.000.000 m³’ten çok daha az miktarda (11.720.757 m³) gerçekleşmiştir. Ardından, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında ise hiç su verilememiştir. Protokole göre yapımı gerçekleştirilen ve maliyetine ortak olunan Gördes Barajı’ndan İzmir’e her yıl yaklaşık 59 milyon m³ su verilmesi planlanmaktayken bu güne kadar 10 yıllık süre içinde İzmir’e gelmesi gereken 590 milyon m³ su yerine, bu suyun %23,3’üne karşılık gelen 137,6 milyon m³’ü gelmiştir. 2016, 2017 ve 2018 yıllarında gerek barajda meydana gelen teknik problemlerden (baraj gövdesinde ortaya çıkan su tutamama sorunu) gerekse de DSİ’nin yapması gereken imalatları henüz tamamlayamamış olmasından dolayı hiç su verilememiş, buna rağmen rağmen DSİ 2011 yılında beklenenin çok altında şehre deneme suyu vermiş olmasını esas alarak, 2011 yılının da önüne geçip 2010 yılından itibaren hesaplayarak İZSU’dan baraj bedeli tahsilatına ilişkin 18.12.2014 tarihinde talepte bulunmuştur.Yapımı tamamlanan arıtma süreçlerine rağmen yapım ve işletimi DSİ’nin yetkisinde bulunan Gördes Barajı'nın gövdesindeki teknik problemler ya da DSİ’nin tamamlamakla yükümlü olduğu diğer unsurları tamamlamaması ve Kavaklıdere Arıtma Tesisi'ne su verilememesi nedeni ile İZSU açısından tesisin test ve kabul süreçlerinde de gecikmeler olmuştur” ifadeleri yer aldı. İZSU HİÇ SU ALMADIĞI HALDE ÖDEMELERE BAŞLADI Bütün bunlara rağmen İZSU’nun hiç su alamadığı dönemde, 2016 yılında, protokol gereği doğan borcunu ödemeye başladığı hatırlatılarak şu görüşler de yer aldı: “2016 yılında 8.382.117,39 TL, 2017 yılında 8.810.095,99 TL, 2018 yılında 11.042.138,07 TL, 2019 yılında 11.699.763,71 TL ve 2020 yılında 15.677.722,84 TL ödeme gerçekleştirmiştir. DSİ 2011 yılında ilk suyu vermesine rağmen 2010 yılından başlayarak protokole istinaden, kendi hesabıyla dört yıl sonra, 2014 yılında alacak talebinde bulunmuş, 2014 yılına kadar borç tespiti ve talebinde bulunmamış olmasına rağmen, bu dönemler için de gecikme faizi talep etmiştir.