İzmir için kritik ihale

Bu kenti belki de en güzel Cahit Külebi’nin, “İzmir’in denizi kız. Kızı deniz. Sokakları hem kız, hem deniz kokar” dizeleri anlatır. İzmir için Körfez Shakespeare’in dediği gibi "olmak ya da olmamak” anlamı taşır. Bu sadece görsel açıdan ya da ciddi bir liman ticaretine olanak vermesi gibi özellikleri nedeniyle değil, aynı zamanda kent içi ulaşım açısından da böyle. Cumhuriyet’in ilk yıllarında İzmir’de ulaşımın yüzde 50’den fazlasını denizden yapıldığını kayıtlar gösteriyor. Bu konuda yıllar sonra merhum eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina döneminde önemli bir atak yapıldı. 2000 yılında Denizcilik İşletmeleri’nin sahibi olduğu Körfez vapurları ve işletim hakları Büyükşehir Belediyesi’ne geçti. İskele sayıları arttırıldı. 24 saat sefer uygulaması başlatıldı. Bir anda Körfez’de taşınan yolcu sayısı 10 binden 50 bine çıktı. Körfez yeniden kent içi ulaşımda ciddi bir alternatif haline geldi. Bugün Körfez’de her ay 1.5 milyon yolcu, 70 binin üzerinde de araç taşınıyor. Bütün bunlar İZDENİZ’in işlettiği gemiler sayesinde oluyor. *** Ancak İzmir’de deniz ulaşımını sekteye uğratacak ciddi bir sorun var. İzmir Büyükşehir Belediyesi, uzun süredir İZDENİZ gemilerini bağlayacak yer istiyor. Ulaştırma Bakanlığı, uygun olan Bostanlı ve İnciraltı balıkçı barınaklarını, tüm iyi niyetli taleplere ve ortak kullanım önerilerine rağmen tahsis etmiyor. Körfez’de başka çekek yeri olmadığı için İZDENİZ gemileri İzmir’de tamir ve bakım göremiyor; her seferinde İstanbul’a gitmek zorunda kalıyor. Özellikle fırtınalı havalarda, birbirlerine çarpıp zarar vermemeleri için iskelelere bağlanamıyor ve bu nedenle de açıkta bekliyorlar. Tüm bunlar ekstra yakıt ve personel maliyetine neden oluyor. Aslında Körfez’de bu iş için çok uygun bir yer var. Mart Ayı’ndan beri boş duran Levent Marina. Son kirası aylık 140 bin TL olan Levent Marina için 19 Haziran’da ihale yapılacak. İzmir Büyükşehir Belediyesi, İZDENİZ gemileri için bu ihaleye girecek. *** İZDENİZ filosunda; 15 katamaran, 4 arabalı (Ekim ayında filoya katılacak arabalı vapurla birlikte bu sayı 5 yükselecek), 1 Bergama vapuru var. Ayrıca 5 adet de Turyol teknesi kiralık olarak hizmet veriyor. Levent Marina, çekek yeri (teknelerin karada bakım yapıldığı yer) olduğu için İZDENİZ açısından çok önemli. İzmir’de çekek yeri bulunmaması nedeniyle İZDENİZ gemileri arıza ya da bakım için her seferinde İstanbul'a gitmek zorunda kalıyor. Bu; yakıt, personel ve tersane, bakım ve tamir ücreti açısından hayli maliyet çıkarıyor. 2018'de 518 bin TL, 2019'da 650 bin TL harcandı. 2020 içinse 850 bin TL çekek maliyeti öngörülüyor. İZDENİZ, ihaleyi kazanır da Levent Marina'yı kiralayabilirse; Çekek yeri imkânı olacak. Tamir ve bakım için dışarıya para kaçırmayacak. Her geminin gidişinde faturaya eklenen yakıt ve personel giderleri de sıfıra inecek. Levent Marina aynı zamanda hem personele hem de öğrencilere yönelik şekilde Denizcilik Eğitim Merkezi, Dalış Merkezi ve Kayıkhane olarak kullanılacak. İzmir Körfezi'nde iç marina yok. İnsanlar teknelerini bağlayamıyor. Böyle bir imkân sunularak Körfez'de daha fazla özel teknenin dolaşabilmesi sağlanacak. İzmir Büyükşehir Belediyesi Denizcilik Kampusu olarak da planlanacak. Böylece belediye bünyesindeki denizcilikle ilgili tüm birimler aynı yerde toplanacak. Hem dağınıklık bitecek hem de kira maliyetlerinden kurtulacak. *** İzmir Büyükşehir Belediyesi bir kamu kurumu ve mali kazanç gözetmeden toplu ulaşım hizmeti veriyor. İZDENİZ de bu kamu hizmetinin Körfez bölümünü üstleniyor. 2000 yılında Denizcilik İşletmeleri ile İzmir Büyükşehir Belediyesi arasında yapılan bir protokolle Körfez Vapurları belediye devredildi. Aslında aynı yöntemle Levent Marina da İZDENİZ’e tahsis edilebilirdi. Bu olmuyorsa en azından 4 milyon İzmirli adına burayı kiralaması hakkıdır. Umarım Alsancak’taki elektrik fabrikası gibi yine bu konuda İzmir Büyükşehir Belediyesine engel olunmaz. İzmir’de toplu ulaşım için bu kadar önemli olan bir yer kamunun elinde kalmazsa, Körfez’de 100 yıl öncenin de gerisinde kalma tehlikesi var.