Mimarlar Odası İzmir Şubesi, İzmir’in kent merkezinde Alsancak ile Kahramanlar arasındaki bölgede gökdelen yapımına izin veren planların 3. İdare Mahkemece iptaliyle ilgili bir açıklama yaptı.
Söz konusu planlama ilgili yaşanan süreçlerin anlatıldığı açıklamada şu görüşlere yer verildi:
Mimarlar Odası, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 12.01.2018 tarih ve 05/70 sayılı kararı ile onaylanan NIP-30557 plan işlem no.lu Konak 1.Etap (Alsancak-Kahramanlar Bölgesi) 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı’nın iptali istemiyle dava açmıştır.
T.C. İzmir 3. İdare Mahkemesi Esas No : 2018/987, Karar No : 2019/1583 ile, dava konusu Konak 1. Etap (Alsancak – Kahramanlar Bölgesi) 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile ilgili olarak, dosyada bulunan bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun değerlendirilmesinden sonra dava konusu planın şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, imar mevzuatına ve kamu yararına uygun olmadığı sonucuna varmıştır.
Mahkeme kararında 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı’nda öngörülmüş olan ulaşım ve arazi kullanım kararlarının; üst ölçekli 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı kararları ile çelişmediği ve “planların kademeli birlikteliği ilkesi ”ne uygun olduğu kararına varmıştır.
Ayrıca, üst ölçekli İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı plan kararları ve plan hükümleri ile çelişmediği ve planların kademeli birlikteliği ilkesine uygun olduğu kararına varmıştır.
Ancak, dava konusu 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı’nın; planlama alanı çevresinde yer alan plan kararları ile bu kararların planlama alanına olası etkilerini dikkate almadan, sadece mevcut 1/1000 ölçekli İmar Planı kararlarının ve mevcut mekânsal yapının sürdürülmesini sağlamak amacıyla hazırlanmasının planlama ilke ve esaslarına uygun olmadığı görülmüştür.
1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı’nda, yeni kent merkezinin gelişmesine paralel olarak Merkezi İş Alanı (MİA) içerisinde yer alan kullanımların yeniden örgütlenmesinin planlama alanı içerisindeki mekânsal kurguyu ne şekilde değiştireceğine ilişkin öngörülerin mutlak surette değerlendirilmesi ve olası sonuçlarına yönelik stratejiler geliştirilmesi gereklidir. Ancak, dava konusu planda bu tür yaklaşımların hiçbirinin yer almadığı görülmüştür. Planın sadece 1/1000 ölçekli plan kararlarının üst ölçekli plana aktarılmasının ötesine geçemediği; dava konusu planın bu gelişmelerden soyutlanarak ya da görmezden gelerek hazırlanmasının planlama ilke ve esasları ile çeliştiği; bu kapsamda da dava konusu planın belirtilen açılardan planlama ilkelerine, şehircilik esaslarına ve plan tekniğine aykırı olduğu görülmüştür.
Plan tekniğine aykırı
Kentlerde çok katlı yapılaşmaların siluetle ilişkisine dair yönlendirici ilkelerin belirleneceği plan ölçeğinin nazım imar planları olduğu açıktır; ancak, dava konusu planda bu hususta da bir öngörünün ya da düzenlemenin geliştirilmemiş olduğu; bu kapsamda da dava konusu planın belirtilen açıdan planlama ilke ve esasları ile plan tekniğine aykırı olduğu düşünülmüştür.
Dava konusu 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı’nın
- sadece alt ölçekte belirlenmiş arazi kullanım kararlarının üst ölçeğe taşınmasının ötesine geçmeyen,
- geleceğe ilişkin bir vizyon ortaya koymayan, sadece alt ölçekli planlara yönelik yapılacak müdahalelerin üst ölçekli plan kararları açısından meşruluğunu sağlayan bir plan niteliğinde değerlendirilebileceği, bunun da bir nazım imar planından beklenen ve yasada tanımlanan niteliklerle örtüşmediği görülmüştür.
Odamız, kentimiz için yapılan planlama kararlarını önemsemektedir. Planlama “İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı” ile paralellik göstermeli, “1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı” kararları ile çelişmemelidir.
Söz konusu davada mahkemece yapılan incelemede üst ölçekli planlarla uyum olduğu görülmüştür.
1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı’nın kentimizin en önemli alanlarından birisi olan Alsancak Kahramanlar bölgesi için kentlinin yaşamını kolaylaştıracak ve yaşam kalitesini arttıracak yönlendirmeler yapılmasını beklemekteyiz.
Beş kez dava edildi 4 kez iptal edildi
Bugüne kadar nazım imar planı 5 kez dava edilmiştir. Bu davalar sonucunda dört kez plan iptali gerçekleşmiştir. Bir kez de plan iptal edildiğinden karar verilmesine yer olmadı yönünde karar ihdas edilmiştir. Yeni hazırlanacak planın odaların da katıldığı bir çalışma grubu ile ortak akıl ile hazırlanması daha doğru olacaktır. Yetkililerin bu doğru yaklaşımı benimsemesi önemlidir.
Sürdürülebilir ve yaşanabilir bir kentleşme ancak üst ölçekli, kentin gelişmesini, altyapı kararlarını, gelecek stratejilerini içerir planlar ile sağlanabilir Yapılı çevreyi oluşturan ve uygulama imar plânlarına göre biz mimarlar tarafından şekillendirilen fiziki ortam ancak bu şekilde sürdürülebilir ve yaşanabilir bir kentleşmeye fırsat verecektir.
Bizler kentlerimizi şekillendirdiğimiz kadar kentlerimiz de bizleri şekillendirir.
Mimarlar Odası İzmir Şubesi kentimizin planlı bir şekilde yapılaşması. İzmir şehrinin sadece Türkiye’mizin değil, farklı ülkelerin de göz bebeği olarak bakacağı konuma kavuşması için kente dair tüm alanlarda desteğini bugüne kadar olduğu gibi her zaman verecektir.
“Kent, insanın en insan olduğu yerdir.” En insan olduğumuz yerin paylaşımı, birlikteliği sağlaması, gerekli olan hoşgörüyü gösterebilmesi, ait olmaktan gurur duyduğumuz güzel İzmir’imizin bizler için kucaklayıcı bir yuva olmaya devam etmesi için Mimarlar Odası İzmir Şubesi var gücü ile çalışmaya devam edecektir.
