ŞPO’dan Manisa Büyükşehir Belediyesinin ilan ettiği imar planlarına itiraz: Sit alanları imara açılmış, belediye binası bile ticaret alanına çevrilmiş

Şehir Plancıları Odası(ŞPO) İzmir Şubesi, Manisa Büyükşehir Belediye Meclisinin 13.07.2021 tarih, 388 sayılı kararı ile uygun bulunarak onaylanan ve 16.07.2021-16.08..2021 tarihleri arasında askıya çıkarılan  Manisa İli, Merkez İlçeleri (Yunusemre ve Şehzadeler) ve bu ilçelere bağlı 15 adet mahalleyi kapsayan 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planına 36 adet madde ile itiraz ettiğini duyurdu. İtiraz gerekçeleri arasında, “Özellikle kent merkezinde oldukça problemli olan trafik ve kamusal açık alan gerekliliğine ilişkin çözüm üretmediği, dolayısıyla plan açıklama raporunda yer alan vizyona aykırı plan kararlar geliştirildi. 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na aykırı olacak şekilde sit alanlarında koruma amaçlı imar planı olmaksızın plan yapıldı. Zeytinler başta olmak aktif tarım alanlarının imara açıldı” ifadeleri dikkat çekti. İtiraz gerekçeleri arasında ayrıca, “Manisa Büyükşehir Belediyesinin hizmet binası olarak kullanılan alanın planda “Ticaret+Konut Alanı (TİCK)” belirlenmesinin gerekçesinin anlaşılamadığı, kamu yararı açısından söz konusu alanın “Belediye Hizmet Alanı” olarak belirlenmesi gerektiği” de yer aldı. Şehir Plancıları Odasının konuyla ilgili açıklaması şöyle: Yaşanabilir ve sağlıklı kentlerin planlanması için şehir planlama disiplinin temel doğrularını dikkate alan, kentin sosyal ve ekonomik yapısının bütün yurttaşlar için gelişmesini hedefleyen, var olan sorunlara bütüncül çözümler üreten, kamu yararı ilkesini merkezine koyan doğa ile uyumlu, afetler karşısında dirençli olmayı sağlayacak mekansal planlara ihtiyacımız bulunmaktadır. Askıya çıkan 4744 hektarlık alanı kapsayan 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planı da söz konusu ilkeler doğrultusunda incelenmiş olup temel itiraz noktaları aşağıda belirtildiği şekildedir:  

• Söz konusu Nazım İmar Planında kent merkezine ilişkin öngörülen kararlar dikkate alındığında mevcut durumun devamlılığının öngörüldüğü, özellikle kent merkezinde oldukça problemli olan trafik ve kamusal açık alan gerekliliğine ilişkin çözüm üretmediği, dolayısıyla plan açıklama raporunda yer alan vizyona aykırı plan kararlarının geliştirildiği,
• 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na aykırı olacak şekilde sit alanlarında koruma amaçlı imar planı olmaksızın plan kararı getirilmiş olduğu,
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında “Kentsel Gelişme Alanı” olarak belirlenen alanların tamamının plan dili ve tekniği açısından alt ölçekli planlarda konut ve konuta hizmet edecek kullanım kararları olarak belirlenmesinin hatalı olduğu bu nedenle de bahse konu alanlarda yer alan mevcut durumda yer alan zeytinlikler başta olmak üzere devam eden aktif tarımsal faaliyetler dikkate alınarak “Tarım Alanı” olarak belirlenmesi gerektiği,
• Vatandaşların kamusal hizmetlere erişimi, sağlıklı ve yaşanabilir mekanlarda yaşaması açısından kamu mülkiyetlerinin mekansal planlarda kamusal kullanımlara ayrılması son derece önemlidir. Öte yandan bu mülkler, mekansal planların hayata geçmesinde itici güç konumundadır. Plan Açıklama Raporu incelendiğinde, plan onama sınırı içerisinde kamuya ait mülkiyetlere ilişkin bir bilginin yer almadığı, bu nedenle de kamu mülkiyetlerine ilişkin öngörülen plan kararlarının hiçbir tereddüte yer  bırakmadan eksiksiz bir şekilde açıklanması gerektiği,
• Muhtelif noktalarda İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı plan kararlarına aykırı olacak şekilde alt ölçekli planlarda kullanım kararlarının üretilmesinin “planların kademeli birlikteliği” ilkesine aykırı olduğu,
• Mevcut durumda Manisa Büyükşehir Belediyesinin hizmet binası olarak kullanılan alanın planda “Ticaret+Konut Alanı (TİCK)” belirlenmesinin gerekçesinin anlaşılamadığı, kamu yararı açısından söz konusu alanın “Belediye Hizmet Alanı” olarak belirlenmesi gerektiği,
• 1/5000 ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planı, Plan Açıklama Raporu ve Plan Notları dikkate alındığında yoğunluk değerlerinin hangi bilimsel dayanakla belirlendiğinin açıklanmadığı ve Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğine aykırı olacak şekilde belirlendiği dikkate alındığında planın bütünüyle sorunlu olduğunun değerlendirildiği,
• Planda öngörülen nüfusun(söz konusu yoğunluk kararının yönetmelik hükmüne aykırı olduğu yukarıda ifade edilmiştir) ihtiyacını karşılayacak sosyal ve teknik altyapı alanlarının arttırıldığı tespit edilmekle birlikte Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin Ek-2 Tablosundaki standartları sağlamadığı,
• Plana esas kurum/kuruluş görüşlerinden bazılarının güncel olmadığı ve 2016 yılında alınmış olduğu tespit edilmiştir. Örneğin Manisa’nın afetler karşısında dirençli hale getirilmesi konusunda yasal ve yönetsel açıdan kapsamlı yetkilere sahip Manisa İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünden plana esas olacak şekilde alınan görüşün 01/07/2016 tarihli olması yaşanan afetler sonrasında gerekli derslerin çıkarılmadığını gösterdiği,
• Plan Açıklama Raporunda “Planlama alanı sınırları içerisinde 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 73. maddesine göre ilan edilmiş 7 adet Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Bölgesi bulunmaktadır.” şeklinde ifadeler yer almasına rağmen bu alanların 5393 sayılı Belediye Kanunun 73.maddesi kapsamında “Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı” olarak ilanına ilişkin alınmış Belediye Meclis kararları ve Cumhurbaşkanı Kararına ilişkin herhangi bir bilgi bulunmadığı,
• Enerji Nakil Hatlarının (ENH) geçtiği güzergahlarda, insan sağlığı ve güvenliği üzerinde doğrudan veya dolaylı olumsuz etkilerinin azaltılmasına yönelik koruma koridoru oluşturacak şekilde yeşil alanların belirlenmemiş olduğu,
• Plan Notlarında yer alan kimi hususların Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği ve Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin değiştirilemez hükümleri arasında sıralanan bölümlere aykırı olduğu,
• Plan Açıklama Raporunda yer alan bilgi paftalarının çözünürlüğünün düşük olması nedeniyle okunaklı olmadığı, kurum/kuruluş görüşleri eklerinin bulunmadığı, çok sayıda maddi hatanın bulunduğu(Örneğin kimi bölümlerde Manisa ile ilgisi bulunmayan kurum adlarının yer aldığı, yazım yanlışlarının bulunduğu), anlatım bozukluklarının oldukça fazla olduğu, şeklindeki gerekçelerle itiraz edilmiştir.

Anayasa, Kanun ve Oda yönetmeliklerinde belirtildiği gibi Şehir Plancıları Odası, mesleğin ve meslektaşların hak ve çıkarlarını korumak, şehir planları ve uygulamalarının, planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine ve kamu yararına uygun yapılmasını denetlemek, bu konudaki eksiklikleri, yanlışlıkları ortadan kaldırmak için gerekli çalışmaları yapmakla yükümlüdür. Bu kapsamda, Manisa Büyükşehir Belediye Meclisinin, Manisa’nın geleceği açısından son derece önemli olan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planını itirazlarımız kapsamında değerlendirmesini ve şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararı doğrultusunda yeniden hazırlanması, itirazımıza yasal süre içinde yanıt verilmesi dahil olmak üzere gerekli tüm adımların atılmasını bekliyor ve konunun takipçisi olacağımızı kamuoyuna duyuruyoruz. Kamuoyuna saygıyla duyurulur. TMMOB ŞEHİR PLANCILARI ODASI İZMİR ŞUBESİ